Mánaðarskipt færslusafn fyrir: september 2011

Að sitja í súpunni – 2. hluti

Birt þann af
Svara

Eins og rakið var í síðasta pistli fengu bankarnir sem reistir voru á rústum hinna gömlu húsnæðisskuldir almennings á hálfvirði, en krefja skuldarana samt sem áður um að borga allt upp í topp, þ.e.a.s þá sem geta önglað fyrir afborgunum. Hinir fá afskrifað eða eru settir á hausinn og kostnaðurinn við afskriftirnar leggst á hina bjargálna, til viðbótar við óumbeðna a.m.k. 40% hækkun sem þeir eru látnir greiða af skuldum sínum.

Tapið af útsölu húsnæðisskulda til nýju bankanna lendir á ríkissjóði, sem sækir tekjur sínar til skattgreiðenda. Bankarnir hafa hins vegar fengið upp í hendurnar fyrir lítið hreina gullgæs; gæs sem verpir rauðagulli, mánaðarlega fram í andlátið, án þess að geta sérstaklega átt von á því að sjá nokkurntímann út fyrir hreiðurbarminn: Bjargálna skuldara húsnæðislána.

Auðvitað er skattur fleira en tekjuskattur einstaklinga, en þeir sem eru bjargálna og borga tekjuskatt bæta þannig á sig tapinu af útsölu húsnæðisskuldanna og sitja þar með ekki í einni, heldur þrem súpum samtímis. Geri aðrir betur! Skyldi Njáll á Bergþórshvoli hafa þurft að láta segja sér slík tíðindi þrem sinnum, eins og þegar Þórður leysingjason vóg Brynjólf rósta á sínum tíma?

Og þær eru fleiri súpurnar.

Meðan þessu öllu fer fram, nokkuð friðsamlega að því er virðist, berst helsti hávaðinn í samfélaginu frá sérhagsmunahópum sem reyna af öllum lífs og sálarkröftum að koma í veg fyrir það að eitthvað breytist í þessu þjóðfélagi.

LÍÚ og málgagn þess mega ekki til þess vita að hróflað sé við kerfi sem gerði nokkrum fjölskyldum það kleift að baða sig upp úr kvótagulli, þó persónulegir baðsiðir fjölskyldumeðlimanna hafi skilið útgerðina í landinu eftir með 4-500 milljarða skuldabagga.

Bændasamtökin umhverfast í heilagri vandlætingu þegar minnst er á það að hugsanlega mætti stokka upp styrkjakerfi landbúnaðarins. Enginn er samt að tala um það í alvöru að leggja af opinberan stuðning við landbúnað. Aðeins að velta því upp hvort hægt er að gera kerfið skilvirkara. Að hver króna sem lögð er til þess nýtist betur, því erfitt er að sjá að núverandi kerfi þjóni markmiðum sínum almennilega, eða bændastéttinni ef út í það er farið. Að minnsta kosti er ekki annað að heyra en sauðfjárbændur beinlínis lepji dauðann úr skel. Og er garðyrkjubændum hleypt að þessari jötu? Hverjum þjónar þetta kerfi svo frábærlega að alls ekki má tala fyrir breytingum á því? Og hvers vegna mega skattgreiðendur, þeir sem leggja til styrkina, ekki hafa skoðanir á því hvernig með þá er farið?

Samtök atvinnulífsins, sem bölva og ragna yfir afskiptasemi hins opinbera þegar vel gengur, góla nú og kveina svo heyrist milli heimsálfa, jafnt yfir því hvað ríkið gerir og gerir ekki. Nú heimta samtökin sem sagt að hið opinbera standi í atvinnurekstri, alveg hægri vinstri, eins og í tísku er að taka til orða. Það er allt ómögulegt. Athafnamennirnir eru því miður sjálfir vita úrræða- og bjargarlausir. Þeir komast ekki út í sandkassann að reisa sína sandkastala nema Jóhanna og Steingrímur reimi fyrir þá skóna, renni saman úlpunni og setji á þá vettlingana.

Það er bölsótast yfir samningaviðræðum við ESB. Það má bara alls ekki ná ásættanlegum samningi, bara engum samningi, hvað þá að kjósa um hann í almennum kosningum. Hér verður helst allt að vera eins og það var og hefur alltaf verið. Reynslan er svo frábær af stjórnunarháttum íslenskra valdaafla að það má ekki svo mikið sem gjóa augunum á búskaparhætti hinum megin fjarðar. Það skal aldrei verða! Höldum okkur inni í formyrkvaðri spillingarbaðstofunni og vogum okkur ekki að líta út um gluggann, hvað þá að stinga hausnum út í gættina. Myrkrið hlýtur bara að vera enn svartara útifyrir. Skríðum aftur ofan í gamla lúsarbælið og breiðum upp yfir höfuð. Við höfðum það svo gott þar.

Þetta viðhorf sá ég í gær gamlan skólabróður minn kalla annað hvort víðsýni eða frjálslyndi, nema hvort tveggja hafi verið.

Af skoðanakönnunum verður það helst ráðið að meirihluti íslenskra kjósenda vilji gömlu valdaflokkana aftur. Kannski það skipti engu máli, úr því þeir sem nú ráða ferðinni hafi ekki megnað að breyta neinu sem máli skiptir? Það er öldungis alveg rétt að þeir hafa ekki komist áfram með ætlaðar breytingar, t.d. á þeim málaflokkum sem hér hafa verið til umræðu. Gömlu valdablokkirnar hafa lagt opinbera umræðu undir málþóf. Þá er ég ekki bara að vísa í ævarandi skömm fulltrúa þeirra, og fliss, inni á Alþingi.

Hér verður nefnilega allt að vera eins og það var. „Nýja Ísland“ á að verða eins og bankarnir: Skeyta bara „nýja“ framan við og láta þar við sitja. Jú, það má svo sem setja upp nýtt skilti, ef einhver nennir því. En alls ekki meira.

En þrátt fyrir mestu erfiðleikatíma og mótstreymi sem nokkur ríkisstjórn hefur glímt við, og sögulegar óvinsældir hennar, þá er stjórnarandstaðan jafnvel enn óvinsælli.

Kannski er þá von, eftir allt?

Að sitja í súpunni

Birt þann af
Svara

Nú berast af því fréttir að hinir svokölluðu „nýju bankar“ hafi fengið á útsöluverði skuldir sem „gömlu bankarnir“ áttu.Verðtryggð íbúðalán voru seld yfir í nýju bankana á 50% afslætti en íbúðalán í erlendri mynt með 45% afslætti. Þessi útsala var haustið 2008. Ekki mun hún hafa verið auglýst í blöðum eða með stríðsletri í gluggum bankaútibúanna, eins og annars er algengt með útsölur.

Í bókhaldi „nýju bankanna“ er skráð eign vegna húsnæðisskulda almennings því um það bil helmingur af því sem sama eign stóð í þegar „gömlu bankarnir“ fóru á hausinn, samkvæmt úttekt í DV í dag, miðvikudaginn 28. september. Tölurnar munu teknar úr yfirliti frá upplýsingasviði Seðlabanka Íslands.

Til þess að setja þetta í skiljanlegt samhengi er best að reyna tölurnar á eigin skinni.

Í dag standa húsnæðisskuldir okkar hjóna, skv. heimabankanum, í kr. 25.324.940,-. Þá upphæð vorum við komin með í fangið strax eftir hrun. Þegar „Nýi“ Arion banki keypti rúmlega 25 milljóna skuldina okkar, fékk hann hana sem sagt á 50% afslætti (við erum með verðtryggð lán í íslenskum krónum), eða á svona 12,6-7 milljónir. Ágætis kjör, svona til þess að gera, en ég verð þó að viðurkenna að ég keypti mér sjálfur úlpu í haust á svipuðum afslætti, og margar útsölur auglýsa jafnvel 70% afslátt, svo ekki er ástæða til að kvarta yfir þessum kjörum bankans.

En þó bankinn hafi fengið skuldina okkar á 12,7 rukkar hann okkur auðvitað um þessar 25,3. Skárra væri það.

Þegar við hjónin ákváðum að festa kaup á nýju raðhúsi í stað þess að fara út í fyrirliggjandi kostnaðarsamar endurbætur á gömlu húsi sem við áttum (ekki skuldlaust, vel að merkja), þurftum við að taka viðbótarlán. Þegar við fjögur (tveir yngstu strákarnir enn heima) vorum flutt í nýja húsið, 120m2, fjögurra herbergja raðhúsíbúð með áföstum 30m2 bílskúr, skulduðum við tvö lán í Búnaðarbankanum (eða hvað hann hét þá dagana), annað að verðmæti 12,7 og hitt upp á 5,7 eða samtals 18,4 milljónir. Íbúðin kostaði tæpar 24 milljónir svo við gátum talist eiga um það bil fjórðung í „húsinu okkar“. Þetta var árið 2005. Afborganir voru farnar að nálgast 100 þúsund á mánuði fyrir hrun, ef ég man rétt. Allt innan viðráðanlegra marka.

Nú er staðan hinsvegar sú að eignarhlutur okkar í eigin heimili er algerlega gufaður upp. Lánið hefur hækkað um 7 milljónir, eða nálægt 40% að krónutölu, en húsnæðisverð ekki í sama hlutfalli. Við myndum teljast heppin ef húsið stæði undir skuldinni, eins og kaupin ganga nú á eyrinni. Mánaðarlegar afborganir eru komnar hátt í 140 þúsund kall. Hálfrar milljónar króna hækkun „á ársgrundvelli“ eins og það væntanlega héti í bókhaldi bankans.

Nú má segja að við höfum bara reist okkur hurðarás um öxl. Hvern fjárann vorum við að skuldsetja okkur fyrir nýrri íbúð, hvað þá bílskúr, sem bíll hefur aldrei komið inn í? Á móti má segja að þetta hafi nú blessast, þrátt fyrir allt, því við höfum getað staðið í skilum með allar afborganir hingað til og ekki þurft að standa í biðröð eftir mat. Reyndar með smá greiðsluaðlögun og úttekt á viðbótarlífeyrissparnaði fyrst á eftir, vegna skyndilegrar, ófyrirséðrar útgjaldaaukningar, en nú er betra jafnvægi komið á að nýju. Við bara borgum og borgum, meira og meira, á meðan eignarhlutinn hefur minnkað og minnkað.

Á meðan óumbeðnar 7 milljónir hafa bæst við húsnæðisskuld okkar, og við leggjum bankanum fyrir vikið til a.m.k. hálfa milljón á ári aukalega, eru milljarðar afskrifaðir í slumpum hjá ræningjaflokkum sem tæmdu íslenska bankakerfið í skjóli spilltra stjórnmálamanna og -afla, og það um hábjartan dag. Ræningjarnir eru ekki settir á hausinn við afskriftirnar og geta byrjað aftur með „hreint borð“ og þykk peningabúnt í rassvösunum, sem passað er upp á að alls ekki séu notuð til að grynnka á skuldunum.

Til eru „almennir borgarar“ sem fóru offari í lántökum og eyðslu, ráða ekki við afborganir og sitja því í súpunni. Skuldir þeirra verður að afskrifa. Skuldir sumra annarra hafa verið skornar niður í 110% af íbúðarverðmætinu, til að hægt sé að mjólka viðkomandi eitthvað áfram.

Og hvar lendir kostnaðurinn af öllum þessum afskriftum? Eða gufar hann bara upp?

Sennilega eru það ekki þeir sem misst hafa „eignir sínar“, þ.e.a.s. hafa þurft að flytja út af heimilum sínum, sem sitja í súpunni.

Það erum við, sem misst höfum eignir okkar en fáum náðarsamlegast að búa áfram heima hjá okkur. Á meðan við borgum.

 

 

 

 

Sínum augum lítur hver silfrið

Birt þann af
Svara

Ég sá að Guðni Ágústsson var að skrifa í Fréttablaðið sl. laugardag og renndi yfir greinina. Kjarni hennar er sá að Evrópusambandið sé slæmt og beiti fúlgum fjár til að reka einhliða áróður fyrir sjálfu sér hér á landi, í því augnamiði að fá Íslendinga til að samþykkja inngöngu í sambandið þegar þar að kemur. Guðni, eins og aðrir Evrópusambandsandstæðingar, hafnar því að nú fari fram samningaviðræður milli Íslands og ESB. Um sé að ræða bullandi aðlögun með tilstyrk peningavalds sem erfitt eða ómögulegt sé að keppa við. Gott ef allt íslenska stjórnkerfið, eins burðugt og það nú er, er ekki á mála hjá þessu formyrkvaða sambandi, sem kennir sig við Evrópu.

Guðni er auðvitað ekki einn á báti í þessum málflutningi. Þar er saman komið allt svartasta afturhald landsins, sá söfnuður sem ræður nú um stundir ríkjum í Framsóknarflokknum en stjórnar stefnu Sjálfstæðisflokksins bak við tjöldin, ásamt nokkrum framsóknarmönnum sem enn hafa ekki ratað heim úr Vinstri grænum. Þessi flokkur sameinast í klúbbi sem kallar sig Heimssýn, eins furðuleg öfugmæli og það nú eru.

Nú verð ég að taka það fram að ég geri engar athugasemdir við það að menn hafi efasemdir um Evrópusambandið. Ég hef þær töluverðar sjálfur, en neita þó að taka afstöðu, hvað þá einarðlega, fyrr en það liggur fyrir svart á hvítu um hvað málið snýst. Í mínum huga er það óskynsamlegt, svo ekki sé dýpra í árinni tekið, að taka bjargfasta afstöðu til mála sem óvissa ríkir um, hvað þá skjala sem enginn hefur séð, af þeirri einföldu ástæðu að þau hafa ekki enn verið skrifuð. Sem sagt: það er jafn lítið vit í því, á meðan fuglarnir eru enn í skógi, að ákveða að þeir séu óætir og að þeir séu ljúfmeti.

Út frá þessum skilningi á skynseminni sé ég litla skynsemi í því að fara inn á öfugmælaslóðina skynsemi.is. að ábendingum Guðna Ágústssonar í Fréttablaðinu.

Og nú fer ég loksins að komast að efninu.

Landsvirkjun hefur í gegnum tíðina verið sökuð um að standa í „aðlögun“ til að greiða fyrir virkjanaframkvæmdum víða um land. Aðlögunin hefur t.d. falist í því að borga fyrir vatnsveitu sveitarfélags, vegagerð og samgöngubætur ýmsar, fundarsetur sveitarstjórnarmanna, uppsetningu ferðamannamiðstöðva og menningarsetra, stundað óeðlileg afskipti af bændum og jarðeigendum, jafnvel með hótunum, o.s.frv. o.s.frv. Sumir hafa gengið svo langt að kalla þetta mútur, við litla hrifningu, a.m.k. framsóknar- og sjálfstæðismanna sem finnst það eðlilegt og sjálfsagt að Landsvirkjun borgi kostnaðinn af allskyns braski sem fylgir framkvæmdum, og jafnvel bætur til viðkomandi. Það sé t.d. alls ekki eðlilegt að hreppsnefndir borgi fulltrúum sínum laun og kostnað vegna funda sem Landsvirkjun biður um að séu haldnir! Og auðvitað er það fráleitt að gera því skóna að hreppsnefndarmenn og misvel stæðir bændur láti formúgur fjár hafa áhrif á afstöðu sína til virkjanaframkvæmda í nágrenninu?

Þessar greiðslur eru náttúrulega líka í íslenskum krónum?

Hvernig var það hér um árið? Var nokkuð afdankaður bæjarstjóri fyrir austan dubbaður upp í embætti á vegum erlends álrisa? Jafnvel kallaður upplýsingafulltrúi eða eitthvað álíka? Og sendur svo norður í Þingeyjarsýslur til að upplýsa lýðinn þar um ágæti viðkomandi fyrirtækis og framkvæmda á þess vegum? Ég man ekki eftir því að Guðni Ágústsson eða Framsóknarflokkurinn gerði athugasemdir við þetta, verandi þó í ríkisstjórn með íhaldinu? Enda sjálfsagt óþarfi, því ekki hefur verið um að ræða einhliða áróður um ágæti viðkomandi fyrirtækis, eins og reyndin er hjá Kóka kóla og ESB. Engin aðlögun þar í gangi heldur aðeins sjálfsögð þjónusta við íbúa landshlutans sem áttu heimtingu á því að fá réttar og nákvæmar upplýsingar. Og hver var færari um að veita þær en fyrirtækið sjálft?

Hvort sem menn vilja trúa því að nú séu í gangi heiðarlegar samningaviðræður við ESB eða ótímabær og óumbeðin aðlögun í skjóli fjármagnsyfirburða og hvort sem menn vilja halda því fram að um sé að ræða eðlilega þátttöku í kostnaði vegna virkjanaframkvæmda eða lítt duldar mútur, er ljóst að sínum augum lítur hver silfrið.

Og hvað á að kalla menn sem vilja gjarnan þiggja aurinn með annarrri hendi en fúlsa við honum með hinni?

 

Gamalkunn en glórulaus skólamálaumræða

Birt þann af
Svara

Í Fréttablaðinu þriðjudaginn 13. september blasti við á forsíðu að Hagfræðideild Háskóla Íslands hygðist taka upp inntökupróf í deildina vegna þess að lítt mark væri takandi á stúdentsprófum „úr sumum skólum“. Drjúgur hópur fyrsta árs nemenda falli á jólaprófum í deildinni og að á bilinu 35%-50% nemenda sem skrái sig láti aldrei eða sjaldan sjá sig í tímum. Haft er eftir dósent við hagfræðideildina að svo mikill munur sé á getu nemenda eftir því hvar þeir stunduðu nám til stúdentsprófs að slíkt próf sé orðið gagnslaust viðmið. Því sjái deildin sér einskis annars úrkosta en að taka upp inntökupróf.

Í kjölfar þessarar fréttar skrifar ritstjóri blaðsins í leiðara daginn eftir að það hafi lengi verið opinbert leyndarmál að fólk sé „mjög misvel undirbúið fyrir akademískt nám eftir því hvaða framhaldsskóla það hefur sótt“. Ritstjórinn heldur áfram og segir að í einhverjum tilvikum sé stúdentsprófið svikin vara, því það feli ekki í sér nægan undirbúning undir háskólanám.

Lausnin sem ritstjórinn sér við þessu er að sundurgreina brottfall úr háskólanámi eftir því úr hvaða framhaldsskólum nemendurnir komu og birta niðurstöðurnar opinberlega, enda um að ræða „sjálfsagðar upplýsingar fyrir nemendur og foreldra þegar tekin er ákvörðun um hvar sótt er um skólavist“.

Nú er þetta ekki í fyrsta skipti sem umræða af þessu tagi fer af stað. Og það virðist engu máli skipta hve mikið rætt er og ritað um málið. Alltaf fer það í sama gamla, glórulausa farveginn. Niðurstaðan verður sú að MR sé besti skólinn, aðrir svipaðir skólar séu í lagi en hinir slæmir.

Skólar sem komast upp með það að hundsa landslög og menntastefnu stjórnvalda með því að taka bara inn „útvalda“ eru í raun óþarfar stofnanir. Krakkar sem koma inn í framhaldsskólana með hæstu einkunnirnar á grunnskólaprófi munu áfram standa sig vel í námi almennt séð, svo lengi sem þau kjósa að sitja á skólabekk. Skiptir þá engu hvaða framhaldsskóla þau sækja. Þessir krakkar munu brillera á jólaprófunum í hagfræðideildinni, burtséð frá því hvort þau voru í MR eða hvaða öðrum skóla sem er.

Það hefur ekkert að gera með svikið eða ósvikið stúdentspróf hvernig þessum krökkum kemur til með að vegna í akademísku námi. Mér er vel minnisstætt viðtal sem tekið var fyrir nokkrum árum við dúx úr MR, stúlku sem fékk svimandi háa meðaleinkunn á stúdentsprófi frá þeim skóla. Það þótti tíðindum sæta að hún hafði líka tekið virkan þátt í félagslífi og einhverju fleiru, sem ég man ekki lengur hvað var. En þegar hún var spurð hvernig hún færi að þessu öllu, hvernig hún hefði sem sagt tíma fyrir allt félagslífið og hvað það nú var annað sem hún hafði fyrir stafni, jafnframt því að lesa skólabækurnar, svaraði hún því til að þetta væri bara spurning um skipulagningu. Hún nýtti kennslustundirnar í skólanum til að klára heimanámið og gat því gert hvað annað sem hana lysti eftir skóla á daginn. Á meðan kennararnir þuldu sem sagt hátimbruð vísindi sín í fyrirlestrum, eins og gert var í Bessastaðaskóla, þá lokaði hún eyrunum og einbeitti sér að því lesa sér til í námsbókunum.

Það má rétt ímynda sér hvort þessi stúlka hefði ekki getað setið í hvaða skóla sem var, hvar sem var á landinu, og dúxað ÞRÁTT FYRIR skólann og kennarana.

Margir skólar taka við öllum sem sækja um skólavist, eins og kveðið er á um í framhaldsskólalögum að gera skuli. Þeir standa undir frasanum „framhaldsskóli fyrir alla“ og eru fyrir vikið þátttakendur í því verkefni sem margir eru sammála um að sé eitt það mikilvægasta fyrir þjóðina til framtíðar litið: að efla menntun og hækka menntunarstig almennt, svo lífskjör hér verði áfram a.m.k. sambærileg og helst betri en þekkist í þeim löndum sem við viljum bera okkur saman við.

Þetta markmið næst ekki með því að taka bara „útvalda“ inn í framhaldsskólana.

Vandi hagfræðideildarinnar felst í því að nú til dags koma mun fleiri, og hlutfall þeirra fer sífellt hækkandi, en bara þeir sem voru með ágætiseinkunnir á grunnskólaprófi inn í háskólana. Þessir „viðbótarnemendur“ eiga alemnnt erfiðara með nám en hinir „útvöldu“. Ég fullyrði það að þeir myndu ekki ná jafn góðum árangri og þeir þó gera ef þeir sætu á bekkjunum í svokölluðum „elítuskólum“. En þangað inn fyrir þröskuld eru þeir ekki velkomnir, svo þeir stunda sitt nám góðu heilli í fjölbrautaskólum og öðrum skólum sem gera ekki upp á milli nemenda.

Vandi hagfræðideildarinnar felst líka í því að 35-50 prósent innritaðra nemenda lætur ekki sjá sig í kennslustundum. Er nokkur furða að þeir falli á prófum? Þessi vandi sem þarna er lýst fer sennilega vaxandi í háskólunum en hefur verið gjörþekktur í framhaldsskólunum lengi. Undanfarin a.m.k. 30 ár hefur það verið aðalkeppikefli framhaldsskólakerfisins að minnka brottfall. Það hefur verið reynt að gera með því að auka fjölbreytni námsframboðs, fjölga styttri námsleiðum og „koma til móts við þarfir, áhuga og getu“ fleiri nemenda. Framhaldsskólakerfið hefur sem sagt reynt að koma til móts við nemendur, enda hafa áherslur og „þarfir samfélagsins“ gjörbreyst á þessum tíma. Ekki hafa þó allir framhaldsskólar tekið þátt í þessari þróun.

Markmið skólakerfisins og menntastefnu stjórnvalda hlýtur að vera, ætti a.m.k. að vera, að mennta sem flesta sem mest, til þátttöku í tækni- og upplýsingasamfélaginu, nýsköpun og þróunarvinnu. Ekki að mennta bara lítinn hluta en senda hina „á togara eða í húsmæðraskóla“, eins og ágætur kennari minn einn í menntaskóla sagði gjarnan ef svell stærðfræðinnar reyndist nemendum hans full hált.

Spurningin er hvort hagfræðideildin gæti tekið upp nýja kennsluhætti, reynt að þróast á einhvern hátt til móts við nýjan hóp nemenda? Í þeim hópi sem fellur, eða sér ekki tilgang í því að mæta í kennslustundir dósentanna í hagfræðinni, gætu leynst efni í afbragðshagfræðinga, ef betur væri að gáð. Alveg eins og í hópi nemenda sem fá menntun sína í „opnu framhaldsskólunum“ leynast efni í nýta þjóðfélagsþegna, jafnvel lækna, lögfræðinga og hagfræðinga! þó þeim sé úthýst úr fáeinum snobbskólum fyrir sunnan.

Spurningin er ekki sú hvort stúdentspróf sé svikin vara eða ósvikin. Það er afskaplega einföld og ódýr leið að skella skuldinni af brottfalli í háskólum á framhaldsskólana. Það er jafnódýrt og að skella skuldinni af brottfalli í framhaldsskólum á grunnskólana. Engum dettur það í hug í alvöru, vona ég, að greina brottfall í framhaldsskólum niður á einstaka grunnskóla.

Það mun engan vanda leysa að greina brottfall í háskólum niður á einstaka framhaldsskóla. Þær „sjálfsögðu“ upplýsingar, sem ritstjóri Fréttablaðsins kallar eftir, munu engu breyta. Hér eftir sem hingað til munu krakkar sem alltaf hafa staðið sig vel í námi halda áfram að gera það.

Skólar sem aðeins taka inn þannig krakka munu að sjálfsögðu skila frá sér fólki sem heldur áfram að standa sig vel í námi. Þeir skólar sem taka inn alla flóruna af nemendum munu á sama hátt skila af sér allri flórunni; bæði nemendum sem munu standa sig vel í akademísku námi og nemendum sem munu standa sig illa, eða ekki finna sig í slíku námi. Þetta ætti hvert mannsbarn að geta sagt sér sjálft, og þarf ekki vísindarannsóknir til.

Umræðan mun hins vegar, hér eftir sem hingað til fara í glórulausa farveginn um góðu og slæmu skólana, engum til gagns en flestum til ógagns. Leiðari ritstjóra Fréttablaðsins var skref í þá átt.

Kjarni málsins er sá að það fer ekki eftir því í hvaða framhaldsskóla nemendur hafa stundað nám hvort þeim gengur vel eða illa í akademísku námi. Því ráða margir aðrir, flóknari þættir. Nemendur sem ná góðum tökum á náminu fyrstu árin innan skólakerfisins munu að öllu óbreyttu standa sig vel uppfrá því. Yfirgnæfandi líkur eru á því að nemendur sem fá góðar einkunnir á grunnskólaprófi muni fá góðar einkunnir á stúdentsprófi og í framhaldinu standa sig vel í háskólanámi. Þá skiptir engu máli í hvaða framhaldsskóla þeir gengu.